Shine!

…Επειδή δυσκολεύομαι να συγκεντρωθώ.

Έκλεισα όλα τα έγγραφα στην οθόνη και κοιτάζω μια φωτογραφία των Flaming Stars. Προχθές το βράδυ (23/2/07). Νόμισα ότι ξαφνικά ήταν πάλι 1988. Γύρω, το οικείο κοινό του άγνωστου πια Nick Cave. Τα μέλη του συγκροτήματος βγήκαν στη σκηνή με μαύρα κοστούμια, αδύνατα πόδια με ροκαμπίλι παπούτσια, μάτια που ζητούσαν (κι άλλο) αλκοόλ.

«Εδώ, εδώ».

Αρχίσαμε να χορεύουμε και, πριν περάσει πολλή ώρα, είχαμε μπει σε κυκλική τροχιά στο εξώτερο διάστημα πάνω από την οδό Λιοσίων. Παίζουν το "You don't always want what you get" και συνειδητοποιώ πόσο μακρινή είναι η εποχή αυτού του υπέροχα φωτεινού νουάρ. Και πόσο αναγκαία η αίσθησή της. Ας μη σκεφτώ όμως τίποτε άλλο: μόνο ότι ένιωσα να ξαναβρίσκω ένα κομμάτι εαυτού, το οποίο έλαμψε μες στο σκοτάδι του Gagarin αναίτια και δυνατά.

Σε μιαν αναπάντεχη στιγμή, πριν καν ολοκληρώσουν το δικό τους κομμάτι, περνούν χωρίς πολλά-πολλά σε ένα αγαπημένο τραγούδι των Magazine. Το φως ξεχύνεται από μέσα μου.

Βγήκαμε έξω παραπατώντας από χαρά. Εδώ και τρεις μέρες, ψελλίζω αναίτια και αδιάκοπα:

The light pours out of me
The light pours out of me
The light…
Pours…
Out…
Of me…

Mark Ryden

(Little Boy Blue)























(Clear Hearts, Grey Flowers)

www.markryden.com

The Colour Supplement

Πριν από μερικές ημέρες, ο Κ μού έστειλε ένα video από μια εμφάνιση της Ρετζάινα Φονγκ στο λονδρέζικο κλαμπ The Black Cap, κάπου στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Δεν την ήξερα. Διάβασα όμως αυτές τις μέρες τα πιο ενδιαφέροντα πράγματα: ως μία από τις τελευταίες απογόνους της οικογένειας Romanoff, την εποχή της ρωσικής επανάστασης (1917) η Regina εγκατέλειψε κακήν κακώς την Αγία Πετρούπολη (έχοντας προλάβει να αρπάξει τρία αυγά Fabergé από το παλάτι…), για να καταφύγει στην Απαγορευμένη Πόλη της Κίνας. Εκεί, το εξαιρετικό ταλέντο της στην ανθοδετική οδήγησε την αυτοκράτειρα να της απαγορεύσει την έξοδο από τη χώρα. Για να εξασφαλίσει τη διαφυγή της, η Ρετζάινα παντρεύτηκε ένα μέλος της αυτοκρατορικής αυλής, το οποίο και της χάρισε παντοτινά το επώνυμο Φονγκ! Με τη βοήθεια των εξαδέλφων της, Γουίνδσορ, εγκαταστάθηκε στη Βρετανία, όπου και έλαμψε ως Her Imperial Highness The Grand Duchess Regina Fong σε βαθυκόκκινες νυχτερινές εμφανίσεις επί 30 και πλέον χρόνια.

Το βίντεο, το βίντεο. Το άνοιξα πρωινές ώρες και ίσως για αυτό η πρώτη εντύπωση παραμένει διαρκώς τόσο καθαρή. Η Ρετζάινα είναι στη σκηνή και ερμηνεύει το Tell me what he said της Helen Shapiro. Το κοινό της μοιάζει να βρίσκεται σε αυτοσαρκαστική αν και σαφώς θρησκευτική έκσταση: όλοι ακολουθούν τις κινήσεις της σε κάθε λεπτομέρεια και, κάθε τόσο, ακουμπούν προστατευτικά ο ένας στην πλάτη του άλλου. Οι εικόνες είναι θολές, κακογυρισμένες, σχεδόν ασπρόμαυρες. Το τραγούδι θυμίζει την επιστροφή σε μιαν αληθινή αγάπη: μια σκηνή τρυφερότητας, η οποία, ύστερα από τουλάχιστον 25 επαναλήψεις, εξακολουθεί να με γεμίζει με τη συγκίνηση μιας ευτυχισμένης νύχτας σε έναν ιδεώδη κόσμο.


Υ.Γ.: Υπό την επήρεια του τραγουδιού, δύο γνωστοί μου ακολούθησαν τα μαγικά βήματα μέσα σε ένα κατάμεστο Pop και τουλάχιστον ο ένας ομολόγησε πως βρέθηκε για λίγο στην κορυφή του κόσμου.

αυτό το βράδυ, κοιτάζω τα φώτα έξω και μου λείπουν: η p. j. / μια υπολογίσιμα περιεκτικότερη συσκευασία τάνκερεϊ / η ambulance / η τόλμη να τηλεφωνήσω εκεί που δεν πρέπει / η νέα ταινία του d. lynch / η δυνατότητα να πάρω το πρώτο αεροπλάνο για τo ρέικιαβικ / η ηλεκτρική κιθάρα που βουίζει στο μυαλό μου, στα χέρια μου / η αίσθηση της οικογένειάς μου / η απάντηση στο ερώτημα: is this desire? / η μαγική δύναμη / νομίζω, αυτά.

15 τίτλοι τραγουδιών (αχαρακτήριστων και αναξιόπιστων)

1. Múm – Don't be afraid, you have just got your eyes closed
2. Papa M – I am not lonely with cricket
3. Blectum from Blechdom – Fancy torture chamber
4. Dakota Suite – Your vigour for life appals me, pt. 1
5. Kevin Drumm – Hitting the pavement
6. Antony and the Johnsons – Hitler in my heart
7. Coil – Red birds will fly out of the East and destroy Paris in one night
8. The 3d Eye Foundation – A galaxy of scars
9. Explosions in the Sky – First breath after coma
10. Sufjan Stevens – They Are Night Zombies!! They Are Neighbors!! They Have Come Back From The Dead!! Ahhhh!
11. The Fiery Furnaces – Darling black-hearted boy
12. Deep Freeze Mice - The chocolate bar from hell
13. Yellow Swans and Birchville Cat Motel - Terminal saints
14. The Future Sound of London – Everyone in the world is doing something without me
15. Momus – Jesus in furs

Contourism

(Katharina Fritsch, Tischgesellschaft, 1988)

Στο σκοτάδι,
εξιδανικεύεις
τα περιγράμματα

Psyberia

Έχω μια φίλη που εξηγεί πράγματα όπως «οι intricacies του μοντερνισμού», και την οποία παρακολουθώ αρκετά, ώστε να ανοίγουμε συζητήσεις στις οποίες αναγνωρίζουμε και αναλύουμε τον εαυτό μας στη δεδομένη εξελικτική φάση.

Έχω επίσης έναν φίλο τον οποίο πρόσφατα προσπάθησα να πείσω για την ανάγκη να εντρυφήσει στους Autechre, γιατί, εδώ και χρόνια, απλώς δεν μπορώ να φανταστώ κάτι πιο μοντέρνο, με την έννοια, ασφαλώς, του «intricately modern», δηλαδή του απολύτως πρωτοφανούς ή ασυνήθιστου.

Έχω τέλος μια ορισμένη αγωνία σχετικά με το κατά πόσον συμβαδίζω με τις τελευταίες εξελίξεις και αν αυτές είναι αρκετά ασυνήθιστες ή πρωτοφανείς, όσο θα έπρεπε δηλαδή, για να είναι αρκετά περιπετειώδεις ή, εντέλει, περίπλοκα μοντέρνες. Μερικές φορές με αφήνει, άλλες φορές είναι έντονη.

Απόψε, έχω γυρίσει στην Αθήνα από την επαρχιακή πόλη στην οποία ανήκω, εκεί όπου η ανάγκη του μοντερνισμού παραμένει, ανέκαθεν, ένα κάπως ευσεβές όνειρο, μια ανάγκη διαφυγής από την ανία του δεδομένου.

Οι Autechre ξεκίνησαν από απλές ωκεάνιες τοπιογραφίες και σταδιακά έφτασαν, και συνεχίζουν, στην εξερεύνηση του εξωγήινου ήχου. Η μουσική τους οδηγείται σε αλγοριθμικούς (αλγο-ρυθμικούς) ρυθμούς άγνωστους, αρμονίες που δεν γίνεται να υπάρξουν, συναισθηματικές γλώσσες που δεν μπορούν να αποκρυπτογραφηθούν, εντάσεις αφύσικες. Μερικές φορές πιστεύεις ότι αποκλείεται άνθρωποι να έχουν συνθέσει αυτές τις διαδρομές και ότι αποκλείεται άνθρωποι να ανταποκριθούν σωματικά (–αυτός δεν είναι ο τελικός σκοπός της μουσικής;) σε αυτές τις νύξεις.

Η τελική αίσθηση των έργων τους δεν είναι πολύ διαφορετική από τη δημιουργική αμηχανία μπροστά στις εικόνες αφαιρετικής τέχνης, την οποία ο καθένας, φαντάζομαι, ανάγει σε σύντομη προσωπική ιστορία. Ιστορία που έρχεται να συμπληρώσει εκείνο το απεχθές κενό, το κενό μπροστά στον θάνατο που υποβάλλει η έλλειψη περιπέτειας· κενό το οποίο συνυπάρχει, ή ταυτίζεται, με την ανάγκη σωτηρίας από αυτό που είσαι, μισείς, αγαπάς, δεν αποφεύγεις, περισσότερο.

Κοιτάζω γύρω, καθώς, επιλέγοντας τυχαία, ακούω το Draft 7.30 (2003) των Autechre, και αναρωτιέμαι, πάλι, αν ο μοντερνισμός δεν είναι τίποτε περισσότερο από την απολύτως ανθρώπινη ανάγκη διαφυγής από την ανία του δεδομένου.

Και αν, έκτοτε (μετά το 2003, ας πούμε), η σταδιακή καταφυγή στα στοιχειώδη, τα δεδομένα, είναι ένα είδος ισορροπίας - ή μοντερνιστικής κόπωσης.

Πού είσαι;

"Εσύ στο κομμωτήριο και εγώ στο κοιμητήριο..."

(Also sprach Νάνση, τρελαμένη ηρωίς στο Πάντα Καλά, του Π. Μάτεση. Απόγευμα, καθώς περίμενα το τραίνο, ξανάνοιξα το βιβλίο ύστερα από χρόνια και όλα ξαναέγιναν τόσο, μα τόσο ελαφριά...)

Το προσωπείο φοράμε, που ψεύδεται, χαμογελά,
Τα μάγουλα μας κρύβει και μας σκιάζει τη ματιά, –
Στον δόλο των ανθρώπων αυτή έχουμε την οφειλή·
Με καρδιά σχισμένη, χαμογελάμε, ενώ αιμορραγεί,
Και χείλη σε λεπτότατες χροιές, μυριάδες.

[Paul Lawrence Dunbar, We wear the mask (1896)/ Wolfgang Tillmans, Arnd, nude, sitting (1991)]

Out of bed

Στην εικονογραφία, ο άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής παρουσιάζεται κατά κανόνα ντυμένος μόνο με το τομάρι ενός τράγου, ταλαιπωρημένος από τη ζωή στην άγρια ερημιά. Σύμφωνα με έναν θρύλο, αποτελεί αυθαίρετη μετεξέλιξη του διονυσιακού, παν-ικού, τραγόμορφου Κτήνους, το οποίο για ευνόητους λόγους χρειάστηκε να προσλάβει σεμνότερη υπόσταση ως Πρόδρομος και Βαπτιστής του Ιησού στον χριστιανικό κόσμο. Στο φερώνυμο Ευαγγέλιο, ο Ιωάννης προαναγγέλλει την έλευση του Ιησού, μέσα από τη βάπτιση του οποίου, μπορεί κανείς να κατανοήσει την (ανα)γέννησή Του: το Κτήνος υποδηλώνεται ως θεϊκή Αρχή. Εντούτοις, κάθε στοιχείο αυτής της ζωώδους διάστασης θα καταπνιγεί στη χριστιανική παράδοση, με αποκορύφωμα, ασφαλώς, την ύστατη πράξη του αποκεφαλισμού. Ο σφαγιασθείς άγιος διατηρεί σεβάσμια παρουσία μεταξύ των άλλων αγίων, αν και είναι γνωστό ότι διάφορες λαϊκές παραδόσεις εξακολουθούν να εορτάζουν ίχνη της διονυσιακής αυτής προϊστορίας, που εκφράζεται συνήθως μέσα από τα σύμβολα του τράγου και της φωτιάς.


Στον πίνακα San Giovanni Battista (περ. 1602), ο άγιος παρουσιάζεται ως ολόγυμνος έφηβος, καθισμένος πάνω στο τομάρι που μέχρι προ ολίγου φορούσε. Το άτριχο σώμα του λάμπει στο προσκήνιο του κατάμαυρου χώρου [τεχνική tenebrism: τι ασύλληπτες λέξεις πέφτουν από τον ουρανό…], με έναν τρόπο που σε καλεί όχι απλώς να το αγγίξεις, αλλά να το αγαπήσεις παντοτινά μέσα στο δυνατό φως. Ο πίνακας είναι σοκαριστικός γιατί, μέσα στο δωμάτιο του Giovanni, στην αγκαλιά του, έχει επανεμφανιστεί από το σκοτάδι ο τράγος, με βλέμμα αθώο και σουβλερά κέρατα. Ο ζωγράφος επαναφέρει τη χαμένη σύνδεση ανάμεσα στο Κτήνος και τον Θεό: τοποθετεί και τους δύο σε ένα κρεβάτι της φύσης, μπροστά από τον ζόφο, ο οποίος (στις δεξιές γωνίες) έχει πια αρχίσει να ανθίζει και πάλι. Ακροβατώντας μεταξύ ευλάβειας και ακατονόμαστης σεξουαλικής υπόνοιας, η εικόνα ακτινοβολεί μια θαλπερή οικειότητα.
Έργο του Michelangelo Merisi, άλλως Caravaggio.